Мубрамият. Ҳодисаҳои нуқсонҳои модарзодии инкишоф, махсусан нуқсонҳои модарзодии дил дар ҳоли имрўз тамоюли зиёдшавӣ доранд. Нуқсонҳои модарзодии дил дар байни нуқсонҳои модарзодии дигар узвҳо баъди системаи марказии асаб ҷои дуюмро ишғол менамоянд (Бемориҳои кудакон (Н.П.Шабалов) қисми 2, барориши с. 2008, Москва, банди 12).
Мақсади тадқиқот. Ташхис, табобати навзодони гирифтори нуқсонҳои модарзодии дил ва пешгирии он.
Ҳаҷми тадқиқот: 109 навзод бо нуқсонҳои модарзодии дил аз ташхис гузаронида шуд. Аз он ҷумла 83 зан — истиқоматкунандаи шаҳр, ки 76%ро ташкил мекунанд ва 26 зан — истиқоматкунандаи деҳот – 27% ташкил медиҳанд. Ҳамаи занҳо аз гурўҳи синну соли репродуктивӣ (аз 22 -сола то 35 -сола ) буданд.
Натиҷаи тадқиқот ва муҳокима: Нуқсонҳои модарзодии дил аз сабаби вайрон шудани эмбриогенез дар ҳафтаҳои 2-8 -уми ҳомиладорӣ дар натиҷаи таъсири омилҳои зараровар (сирояти дохилибатнӣ, радиатсия, дорувориҳо ва ғайра), гоҳо дар заминаи тамоюли ирсӣ ба вуҷуд меоянд. Ҳамаи навзодони гирифтори нуқсони дил аз тарафи духтурони неонатологҳои таваллудхона бо усули муоинаи аускутатсиявӣ пайдо карда шуда, баъдан аз тарафи кардиологҳо баъди машварат ва муоинаи эхокардиографӣ тасдиқ карда шудаанд. Вобаста ба вазнинии ҳолат муолиҷа гузаронида шудааст.
Намудҳои нуқсонҳои модарзодии дил:
- Нуқсони байни меъдачаҳо 68 навзод – 62,4%
- Кушодашавии тирезаи байзашакл 20 навзод – 18,3%
- Кушодашавии шараёни артериявӣ 3 навзод – 2,7%
- Меъдачаи ягона 2 навзод – 3,4%
- Гипоплазияи меъдачаи чап 5навзод –4, 6%
- Декстракардия 3 навзод – 2,7%
- Стенози шараёни шуш 6 навзод –5, 5%
- Транспазитсияи шоҳрагҳо 1 навзод 0,9%
Аз байни навзодони бо нуқсонҳои модарзодии дил таваллудшуда 1 тоаш фавтидаанд; 23 навзод ба зинаи 2 -юми табобат гузаронида шуданд; 76- навзод зери назорати кардиолог ба хона љавоб дода шуданд. Аз 171 навзоди дар ҳафтаи аввали ҳаёт дар таваллудхонаи №3 фавтида, 12 навзод бо нуқсонҳои гуногуни модарзодии дил мебошанд, ки 7% -ро ташкил медиҳанд (9,7-11% нишондодҳои ҷаҳонӣ).
Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2011-2015 «Барномаи миллии пешгирӣ, ташхис ва табобати бемории гирифтори нуқсонҳои модарзодї ва тарбоди дил» таҳия шудааст. Дар таваллудхонаи №3 иҷроиши ин барнома ба роҳ монда шудааст.
Аз ин лиҳоз, аз гуфтаҳои дар боло зикр шуда, маълум гардид, ки таваллудшавӣ бо нуқсонҳои модарзодии дил дар солҳои охир ба зиёдшавӣ майл дорад. Махсусан, бо нуқсонҳои меъдачаҳо 62,4%; нуқсони кушодашавии тирезаи байзашакл 18,3% вомехўранд.
Дар байни навзодони фавтида бо нуқсонҳои зерини дил: меъдачаи ягона- 3 навзод; нуқсони байни меъдачаҳо-3 навзод; нуқсони тирезаи байзашакл- 3 навзод; кушодашавии шараёни артериявӣ- 1 навзод; декстракардия- 2 навзод;
Ба зинаи 2 -юми табобат гузаронида шуд: нуқсони байни меъдачаҳо — 13 навзод; декстракардия- 1 навзод; кушодашавии тирезаи байзашакл- 7 навзод, кушодашавии шараёни артериявӣ- 1 навзод ва тетрадаи Фалло- 1 навзод.
Ба хона ҷавоб шуданд: гипоплазияи меъдачаи чап – 4 навзод; нуқсони байни меъдачаҳо — 50 навзод; кушодашавии шараёни артериявӣ- 1 навзод; кушодашавии тирезаи байзашакл -11 навзод; стенози шараёни шуш- 3 навзод ва транспазитсияи рагҳои асосӣ бо нуқсони миёнаи девораи байни пешдилӣ- 1навзод.
Ҳамин тариқ, пешгирии таваллуди кўдакон бо нуқсонҳои модарзодии дил бояд то ҳомилагӣ оғоз шавад.
Хулоса:
- Тарбияи дурусти ҷисмонӣ ва ҷинсии духтарҳо, ташкили ҳуҷайраҳои гинекологии кўдакона, баланд бардоштани машварати тиббӣ-генетикӣ, ташкили маркази банақшагирии оила.
- Гузаронидани скрининг оид ба мавҷудияти нуқсонҳои модарзодии дил дар ҷанин барои ҳамаи занон дар муҳлати муқарраргардидаи ҳомиладорӣ зарур аст.
Саидмуродова Р.Х, Маҷидов Б.А, Холинова М.М.
Кафедраи бемориҳои кўдакони навзоди МДТ «Донишкадаи таҳсилоти баъдидипломии кормандони соҳаи тандурустии Ҷумҳурии Тоҷикистон»
